Bencana, sama ada semulajadi atau ciptaan manusia, boleh menyebabkan kerosakan fizikal yang besar, kehilangan nyawa, dan perubahan alam sekitar yang mendadak. Bencana seperti gempa bumi, banjir, kemalangan besar, kebakaran, dan letupan mempunyai kesan yang mendalam, meninggalkan impak yang besar  kepada masyarakat, harta benda, dan cara hidup manusia. Negara yang terkesan dengan bencana akan menanggung beban yang besar akibat bencana ini.

Salah satu tragedi tersebut ialah bencana MH17, yang melibatkan pesawat Malaysian Airlines (MAS) yang berlepas dari Lapangan Terbang Antarabangsa Schiphol di Amsterdam pada 17 Julai 2014. Penerbangan tersebut membawa 283 penumpang dan 15 kru penerbangan dalam perjalanan ke Kuala Lumpur, namun malangnya pesawat penerbangan itu telah ditembak jatuh oleh peluru berpandu dan terhempas di Grabovo Donetsk, timur Ukraine, berhampiran sempadan Ukraine-Rusia.

Susulan daripada peristiwa ini, Perdana Menteri telah mengarahkan Majlis Keselamatan Negara (MKN) untuk menyelaras penghantaran Malaysia’s Special Search and Rescue Team (SMART) dan pasukan Disaster Victim Identification (DVI). Malaysia. Mengambil kira bahawa kawasan kejadian yang berada di dalam kawasan konflik, pasukan keselamatan juga diarahkan untuk terlibat dalam operasi ini. Pasukan DVI Malaysia, di bawah pimpinan Pakar Patologi Forensik, Dr. Mohd Shah bin Mahmood, turut memainkan peranan penting dalam operasi ini, dengan sokongan daripada pasukan Odontologi di bawah pimpinan Brig. Jen. Dato’ Dr. Mohd. Ilham bin Haron yang bertindak sebagai penasihat.

Operasi DVI dilaksanakan di Korporaal van Oudheusden Kazerne (KvOK), sebuah kem tentera yang terletak kira-kira 35 km dari Amsterdam. Lokasi ini dipilih kerana mampu menyediakan perlindungan keselamatan dan kerahsiaan kepada semuan anggota DVI, pangkalan data mangsa, dan maklumat terperingkat. Anggota DVI ditempatkan di kawasan berek tentera berdekatan, untuk memudahkan akses ke pusat operasi. Dewan Serbaguna telah digunakan sebagai mortuari sementara, manakala dataran perarakan yang berhampiran berfungsi sebagai kawasan penempatan kontena sejuk untuk penyimpanan sementara mayat. Pusat operasi juga dibahagikan kepada zon hijau, oren, dan merah, yang menandakan tahap keselamatan dan keselamatan yang berbeza, sebagai langkah keselamatan yang lebih tinggi.

Gambar 1 :Dataran kawad sebagai tempat	Gambar 2 : Dewan serbaguna sebagai mortuari penyimpanan sementara mayat-mayat sementara

Operasi identifikasi mangsa MH17 menggunakan protokol DVI INTERPOL yang diiktiraf di peringkat antarabangsa. Pasukan DVI menggunakan perisian PLASSDATA® DVI, dibina khas untuk INTERPOL, yang membolehkan perbandingan data yang cekap antara rekod antemortem (AM) dan postmortem (PM), bagi mempercepatkan proses pemadanan dan pengesahan identiti.

Gambar 3 : Zon-zon sekitar kawasan operasi DVI

Pusat Pangkalan Data Perisian PLASSDATA® telah ditubuhkan di Bangunan 11 di KvOK, Hilversum. Pusat ini mengandungi pelayan utama, Seksyen AM dan dan Sekyen Pemasukan Data PM, dan Seksyen Rekonsiliasi. Setiap seksyen dilengkapi dengan sepuluh stesen komputer, untuk membolehkan mereka menjalankan tugas dengan cekap untuk mengumpulkan semua data dengan selamat di Pusat Data.

Seksyen AM di Hilversum
Bahagian AM, di bawah pimpinan Ketua Pasukan AM berpengalaman, menguruskan data AM yang dihantar oleh wakil dari negara-negara yang terlibat. Wakil dari setiap negara memasukkan semua data AM dengan teliti ke dalam perisian PLASSDATA®. Ketua Pasukan akan mengemaskini data AM yang dilaporkan kepada ketua pasukan pada jam 0800 dan 1830 setiap hari.

Seksyen Pemasukan PM Data di Hilversum
Seksyen PM, di bawah seliaan Ketua Pasukan PM yang berpengalaman, terdiri daripada pegawai yang bertanggungjawab untuk menguruskan mayat mangsa, radiologi, patologi forensik, odontologi, cap jari, dan kawalan kualiti. Data PM dimasukkan dengan teliti ke dalam perisian PLASSDATA®, dan turut dibantu oleh pasukan DVI Malaysia untuk kemasukan data.

Seksyen Rekonsiliasi di Hilversum
Seksyen Rekonsiliasi, di bawah pimpinan Ketua Pasukan Rekonsiliasi, terdiri daripada pakar cap jari, odontologi forensik, patologi forensik/antropologi, dan pakar DNA. Pasukan ini memainkan peranan penting dalam menyediakan Laporan Pengesahan Identiti Positif kepada Lembaga Identifikasi. Daripada 227 keranda yang diterima, 156 keranda mengandungi mayat yang sempurna, manakala 641 peti mengandungi anggota-anggota badan yang telah dikenal pasti, menghasilkan jumlah rekod PM sebanyak 797 dalam perisian PLASSDATA®.

Dalam pusat pengurusan mayat sementara, terdapat 3 seksyen yang akan menguruskan mayat sebelum pemeriksaan bedah siasat forensik.

CBRNE Screening

Tapisan CBRNE (Kimia, Biologi, Radiologi, Nuklear, Bahan Letupan) akan dilakukan sebaik sahaja keranda dikeluarkan dari kontena sejuk, pasukan Rapid Forensik  untuk menjalankan tapisan CBRNE untuk mengesan bahan kimia, biologi, radiologi, nuklear, dan letupan yang berbahaya.

Seksyen Postmortem Computed Tomography (PMCT)

Seksyen PMCT Scan diketuai oleh seorang Pakar Radiologi. Imbasan CT yang digunakan ialah Pengimbas CT mudahalih yang disediakan oleh pasukan DVI UK. Beg mayat dalam keranda diimbas melalui PMCT sebelum dihantar ke mortuari sementara. Ia diimbas untuk mengesan serpihan logam bagi tujuan siasatan jenayah. Imbasan CT juga telah dijalankan untuk menentukan bilangan mangsa yang mungkin terkandung dalam setiap beg mayat.

Front Office

Front Office  bertanggungjawab untuk mengurus dan memantau keseluruhan proses bedah siasat, dan akan mengeluarkan kod bar unik dan nombor siri untuk setiap peti. Mereka mengawal logistik dan pergerakan peti mayat dari kontena sejuk ke mortuari sementara dan kembali ke tempat asalnya selepas pemeriksaan bedah siasat. Borang PM yang lengkap akan dihantar ke Seksyen PM di Pusat Data, manakala borang yang tidak lengkap akan dikembalikan ke stesen PM di mortuari sementara.

Gambar 4 : Unit alat pengimbas PMCT mudah-alih	Gambar 5 : ‘Front Office’ di pintu masuk ke mortuari sementara

Operasi DVI akan bermula di mortuari sementara. Semua keranda yang telah disahkan selamat daripada sebarang unsur berbahaya CBRNE kemudiannya dihantar ke mortuari sementara seperti ditunjukkan dalam Gambar 5. Di rumah mayat sementara, setiap mayat atau anggota badan menjalani proses berikut di lima stesen yang telah ditetapkan: stesen cap jari, barangan peribadi, DNA, odontologi dan kawalan kualiti. Langkah-langkah tersebut dilaksanakan dengan teliti untuk memastikan borang rekod the Quick Scan sepadan dengan mayat yang diperiksa, dan memastikan setiap rekod dimasukkan ke dalam perisian PLASSDATA® di stesen masing-masing.

Gambar 6 : Pandangan stesen dalam mortuari	Gambar 7 : Layout untuk kawasan operasi DVI sementara

Stesen DNA, diselia oleh Pakar Patologi Forensik dan Pakar Antropologi yang berpengalaman, menerima bantuan daripada Pegawai Kimia DNA dari Malaysia dan Indonesia, Pegawai Perubatan, dan Pegawai Sains Forensik dari pasukan DVI Malaysia. Tugas mereka adalah termasuk memeriksa tubuh dan anggota badan serta mendokumentasikan semua kecederaan, diikuti oleh pengambilan sampel DNA yang sesuai, seperti tulang dan sumsum tulang.

Gambar 8 : Teknologi alat pengimbas cap jari di stesen cap jari	Gambar 9 : Pemakaian PPE (Personal Protective Equipment) di stesen DNA

Lembaga Identifikasi diketuai bersama oleh Komander DVI dan Pendakwa Raya dari Kementerian Kehakiman Belanda. Ahli-ahli lain terdiri daripada Ketua Pasukan Rekonsiliasi, Ketua Pasukan AM, Ketua Pasukan DVI Malaysia dan Australia serta dibantu oleh Pakar Forensik yang berkenaan (Odontologi / DNA / Cap jari). Lembaga Identifikasi bertanggungjawab untuk mengesahkan identiti yang positif bagi mangsa yang terlibat sebelum diserahkan kepada waris. Protokol penyerahan mayat digubal oleh pihak Belanda. Dokumen-dokumen yang berkaitan dengan mangsa yang telah dikenalpasti dan disahkan oleh Lembaga Identifikasi, seterusnya diserahkan kepada pihak kedutaan negara masing-masing.

Lembaga Identifikasi, di bawah pimpinan Komander DVI dan Pendakwa Raya dari Kementerian Kehakiman Belanda, terdiri daripada Ketua Pasukan Rekonsiliasi, Ketua Pasukan AM, Ketua Pasukan DVI Malaysia dan Australia serta dibantu oleh Pakar Forensik yang berkenaan (Odontologi /DNA/Cap jari). Lembaga ini bertanggungjawab untuk mengesahkan identiti positif mangsa sebelum menyerahkan mayat kepada kedutaan masing-masing untuk diserahkan kepada waris atau ahli keluarga terdekat. Pihak kerajaan Belanda turut menyediakan protokol untuk penyerahan mayat, dan semua dokumen berkaitan dengan mangsa haruslah diiktiraf dan diluluskan oleh Lembaga Identifikasi sebelum diserahkan kepada kedutaan masing-masing.

Misi MH17 memberikan pengalaman yang luar biasa dan berharga bagi semua agensi yang terlibat, terutamanya pasukan DVI Malaysia. Kepakaran dan dedikasi pasukan DVI Malaysia mendapat pengiktirafan tinggi daripada pasukan DVI antarabangsa, yang berjaya mengenalpasti identiti dan penyerahan bagi kesemua 43 mangsa kepada keluarga mereka.

MH17 merupakan sebuah tragedi yang memberi impak yang mendalam kepada Malaysia dan dunia, dan kesedihan yang dialami oleh ahli keluarga mangsa dirasai secara global. Operasi DVI MH17 mencerminkan kerjasama antarabangsa dan pematuhan terhadap piawaian yang ketat. Semua negara yang terlibat menunjukkan dedikasi, profesionalisme, dan rasa kesepaduan dalam menjalankan operasi yang kompleks dan menuntut emosi ini dengan berjaya dan penuh semangat.

Gambar 10 : Pasukan DVI Malaysia bersama Pasukan DVI Antarabangsa

Rujukan