Perkhidmatan Ortodontik di KKM?
Ortodontik adalah satu cabang kepakaran pergigian yang mengendali dan merawat pesakit-pesakit yang mempunyai masalah kedudukan atau susunan gigi yang tidak betul.
Di Kementerian Kesihatan Malaysia (KKM), Unit Ortodontik menerima kes-kes rujukan kebanyakannya daripada Perkhidmatan Kesihatan Pergigian Primer dan juga daripada cabang-cabang kepakaran lain. Kumpulan sasaran adalah pelajar sekolah di bawah umur 18 tahun dan individu-individu yang memerlukan rawatan di bawah cabang kepakaran multidisiplin.
Skop Rawatan Ortodontik
Rawatan Ortodontik diberikan untuk3:
- Mengendalikan masalah oklusi
- Membantu dalam rawatan restoratif
- Mengendalikan masalah ketidakseimbangan tulang muka yang melibatkan pembedahan ortognatik
- Mengendalikan masalah kecacatan kraniofasial (muka dan tengkorak) yang teruk
- Mengendalikan masalah saluran pernafasan tersumbat semasa tidur (obstructive sleep apnoea)
Kehendak dan Keperluan Terhadap Rawatan Ortodontik.
Tanggapan pesakit terhadap keperluannya untuk rawatan tidak selalunya selari dengan pendapat professional. Menurut satu kajian di Malaysia, 27.1% pelajar sekolah berusia 13-14 tahun didapati memerlukan rawatan ortodontik6.
Rawatan ortodontik di klinik-klinik kerajaan di Malaysia mendapat permintaan yang tinggi di mana kos rawatannya diberi subsidi yang besar. Ini telah menyebabkan wujudnya senarai menunggu yang panjang di semua klinik kerajaan5. Peningkatan beban pada perkhidmatan kesihatan kerajaan telah menyebabkan banyak negara menggubal indeks untuk membolehkan pesakit yang mendapat manfaat besar sahaja menerima rawatan kepakaran.
Apakah itu Index of Treatment Need (IOTN) atau Indeks Keperluan Rawatan
Index of Treatment Need (IOTN) adalah indeks klinikal untuk menilai keperluan rawatan ortodontik. IOTN telah dicipta di United Kingdom. Ia terdiri daripada 2 komponen iaitu komponen kegigian (the Dental Health Component-DHC) dan komponen kecantikan (the Aesthetic Component-AC). DHC adalah diaplikasi daripada indeks Swedish Medical Health Board. Ia mengandungi 5 kategori, yang menerangkan keperluan rawatan iaitu1,2:
|
Gred 1: Tidak perlu rawatan |
|
|
Gred 2: Keperluan rawatan sedikit |
|
|
Gred 3: Keperluan rawatan sederhana |
|
|
Gred 4: Perlu rawatan |
|
|
Gred 5: Sangat memerlukan rawatan |
|
Komponen kecantikan (AC) adalah berdasarkan satu siri 10 gambar yang digunakan untuk menilai tahap kecantikan gigi. Penilaian subjektif ini juga harus dibuat oleh pesakit. Skala hairaki untuk komponen kecantikan adalah:
- Gred 1-4: Tidak perlu rawatan atau sedikit keperluan untuk rawatan
- Gred 5-7: Sederhana
- Gred 8-10: Perlu rawatan
IOTN di KKM
Kelayakan rawatan di klinik ortodontik kerajaan bergantung kepada keperluan pesakit untuk rawatan tersebut, bukan tertakluk kepada kehendak pesakit untuk mendapatkan rawatan. Di KKM, IOTN digunakan sebagai panduan untuk mengutamakan rawatan kepada pesakit yang memerlukannya sahaja. Ianya dapat memastikan peruntukan yang tinggi dan terhad ini disasarkan hanya kepada mereka yang perlu rawatan dan kes-kes yang sederhana serta sedikit keperluan rawatan dapat dielakkan. Pesakit yang tidak memerlukan rawatan segera akan dimasukkan ke dalam senarai menunggu rawatan. Di Kementerian Kesihatan Malaysia, peraturan ini diaplikasikan dengan adil dan saksama.
Rujukan
- British Orthodontic Society (2015). What is the IOTN? Retrieved March 18, 2015 from www.bos.org.uk/Public-Patients/Orthodontics-For-Children-Teens/Fact-File-FAQ/What-Is-The-IOTN.
- Cobourne, M.T. & DiBiase A.T. (2010). Handbook of Orthodontics. Philadelphia: Mosby Elsevier.
- Gill, D.S. (2008). Orthodontics at a Glance. West Sussex: Blackwell Munksgaard.
- Image of IOTN Aesthetic Component (2015). Retrieved March 18, 2015 from http://www.nature.com/bdj/journal/v193/n4/fig_tab/4801530a_F5.html
- Loke, S.T. (2006). Training Dental Officers and Nurses in the Index of Orthodontic Treatment Need (IOTN) as a Screening Tool in Public Health Facilities. Malaysian Journal of Public Health Medicine, 6(2), 49-55.
- Siti Zuriana, MZ, Ishak AR & Rashidah E (2014). Normative and Perceived Need for Treatment of Malocclusion among Malaysian Adolescents. Sains Malaysiana, 43(7), 1037-1043.
| Semakan Akhir | : | 28 Ogos 2020 |
| Penulis / Penterjemah | : | Dr. Then Poh Kiun |
| Akreditor | : | Dr. Maria Jirom Gere |
| Penyemak | : | Dr. Hjh. Rashidah bt. Dato’ Hj. Burhanudin |
