Pengenalan
Satu perkataan dibina daripada susunan beberapa bunyi. Setiap bunyi di dalam sebuah perkataan tersusun secara tetap. Apabila bunyi ini berubah kedudukan atau ditukar kepada bunyi lain, makna sebenar perkataan akan berubah.
Sebagai contoh, perkataan ‘tali’ terbina daripada 4 bunyi iaitu gabungan /t/, /a/, /l/ & /i/ . Bunyi /t/ kemudian di susuli dengan bunyi /a/, bunyi /l/ dan akhir sekali bunyi /i/. Jika kedudukan bunyi /t/ dan /l/ berubah susunan, maksud perkataan akan berubah.
/t/, /a/, /l/ & /i/ ? tali
/l/, /a/, /t/ & /i/ ? lati
Jika bunyi /t/ ditukar ke bunyi lain seperti /d/, makna perkataan akan turut berubah.
/d/, /a/, /l/ & /i/ ? dali
Bagaimana bunyi /t/ dan /d/ dihasilkan?
Terdapat beberapa bahagian di mulut yang digunakan bagi menghasilkan bunyi pertuturan. Bagi bunyi /t/ dan /d/ , anggota yang terlibat aktif adalah hujung lidah dan bahagian belakang gigi hadapan.
Proses yang terjadi adalah seperti berikut:
|
Bunyi |
Bibir dan rahang |
Lidah |
Peti suara |
|
/t/ |
Keadaan bibir adalah sedikit terbuka, & rahang berada dalam kedudukan stabil | *Hujung lidah menyentuh belakang gigi atas sebentar. | Peti suara tidak menghasilkan getaran |
|
/d/ |
*Hujung lidah diturunkan, menghasilkan letusan udara | Peti suara menghasilkan getaran |
Video cara menyebut bunyi /t/ dan /d/
Video: Cara menyebut bunyi /t/
Video: Cara menyebut bunyi /d/
Apakah kesalahan bunyi /t/ dan /d/ yang sering dilakukan?
Bunyi /t/ dan /d/ diperoleh pada umur 2 hingga 4 tahun. Kesalahan mengugurkan bunyi /t,d/ akan hilang pada umur 4 tahun.
Sumber: http:// www.talkingtails.net
Terdapat dua jenis kesalahan yang melibatkan bunyi /t/ dan /d/ iaitu:
- Bunyi /t/ dan /d/ tidak disebut oleh kanak-kanak. Bunyi ini digugurkan, menyebabkan sebutan perkataan menjadi tidak lengkap.
- Bunyi /t/ dan /d/ ditukarkan ke bunyi lain. Selalunya kepada bunyi yang mempunyai ciri yang hampir sama. Apabila kesalahan ini berlaku, sebutan perkataan berubah. Maksud sebenar perkataan juga akan berubah.
Contoh kesalahan bunyi /t/ dan /d/ yang sering berlaku:
|
Jenis kesalahan |
/t/ |
/d/ |
|
Pengguguran bunyi |
/topi/ ? /_opi/ |
/duri/ ? /_uri/ |
|
Penggantian bunyi |
/topi/ ? /kopi/ |
/duri/ ? /guri/ |
Apakah strategi dalam penghasilan bunyi /t/ dan /d/?
Terdapat pelbagai strategi yang boleh dilakukan semasa melatih kanak-kanak menghasilkan bunyi /t/ dan /d/. Strategi ini biasanya digunakan semasa peringkat awal latihan untuk menyebut bunyi yang ingin dilatih. Antara contoh strategi yang boleh dilakukan ialah:
- Bantuan visual
- Guna cermin yang besar supaya kanak-kanak dapat melihat pergerakan mulutnya sendiri semasa mereka cuba menyebut bunyi /t/ dan /d/.
- Duduk berhadapan dengan kanak-kanak supaya mereka dapat melihat pergerakan mulut kita semasa kita menyebut bunyi tersebut.
- Bantuan sentuhan
- Sentuh bahagian belakang gigi atas dan hujung lidah yang terlibat untuk menghasilkan bunyi /t/ dan/d/ dengan batang aiskrim
- Letakkan jem/ madu di bahagian belakang gigi atas dan hujung lidah yang terlibat untuk menghasilkan bunyi /t/ dan /d/
- Sentuh bahagian atas bibir sebagai cue supaya kanak-kanak meletakkan lidah ke bahagian belakang gigi atas semasa menyebut bunyi /t/ dan /d/
Bagaimana mahu mula?
Gambar rajah menunjukkan peringkat latihan sebutan. Anda boleh melangkah ke peringkat seterusnya jika kanak-kanak menunjukkan 80% respon yang betul pada satu tahap.
 |
|
Apakah aktiviti dalam menghasilkan /t/ dan /d/?
- Semasa melakukan terapi atau latihan menyebut bunyi, kanak-kanak perlulah melakukannya dalam keadaan seronok.
- Berikut merupakan contoh aktiviti yang anda boleh lakukan sendiri di rumah.
- Pada setiap kali sesi latihan, anda perlu mempunyai sekurang-kurangnya 10 keping kad
Contoh peralatan yang anda boleh gunakan:
- Boneka (dengan mulut yang besar) dan kad berwarna.
- Tampalkan kad stimulus pada kad berwarna (2 warna berbeza)
- Sebagai contoh- kad merah untuk bunyi /t/ dan biru untuk /d/
- Beritahu kanak-kanak untuk beri boneka makan bunyi -/t/
- Jika kanak-kanak dapat pilih kad yang betul, benarkannya untuk suapkan kad kepada boneka.
- Mainan (bola bewarna/ ikan), kotak dan kad stimulus
- Lekatkan kad stimulus ke mainan (bola bewarna/ ikan)
- Beri peluang untuk kanak-kanak memilih mainan
- Sebut bunyi yang ada di atas kad dan minta kanak-kanak sebutkannya.
- Jika kanak-kanak dapat sebut dengan betul, kanak-kanak boleh baling bola ke dalam kotak/ pancing ikan.
- Jika kanak-kanak tidak dapat menyebut dengan betul, guna salah satu strategi yang telah dibincangkan.
- Kotak, radio, hadiah (makanan, mainan dll) dan kad stimulus
-
- Letakkan kad stimulus ke dalam kotak
- Duduk dalam bulatan kecil (3-4 orang)
Sumber: http://noakemurraypegler.wordpress.com - Pasang muzik dan beri kotak kepada rakan di sebelah
- Jika muzik berhenti, kanak-kanak yang memegang kotak tersebut perlu mengambil sekeping kad dan sebutkannya.
- Jika kanak-kanak dapat sebut dengan betul, dia boleh pilih satu hadiah
- Jika kanak-kanak tidak dapat menyebut dengan betul, guna salah satu strategi yang telah dibincangkan.
Bunyi /t/ dan /d/ merupakan dua daripada bunyi yang terdapat dalam Bahasa Melayu dan Bahasa Inggeris. Kedua-dua bunyi ini boleh hadir di awal, tengah atau akhir perkataan.
Contoh bunyi /t/ dan /d/ dalam perkataan:
|
Bunyi |
Awal perkataan |
Tengah perkataan |
Akhir perkataan |
|
/t/ |
Topi |
Kotak |
Buat |
|
/d/ |
Dam |
Kedai |
Kad |
Contoh perkataan bergambar bagi bunyi /t/:
|
Awal perkataan |
Tengah perkataan |
Akhir perkataan |
|
Tangan |
Sate |
Sakit |
Contoh perkataan bergambar bagi bunyi /d/:
|
Awal perkataan |
Tengah perkataan |
Akhir perkataan |
|
Daun |
Sudu |
Ipad |
Rujukan
- Developmental Norms for speech and language. Retrieved from http://www.asha.org/slp/schools/prof-consult/norms/, September 3, 2015.
- English Pronunciation – Lesson 28 – Consonant /t/. Retrieved from http://forum.englishchat247.com/index.php?threads/english-pronunciation-%E2%80%93-lesson-28-%E2%80%93-consonant-t.162/,September 7, 2015.
- Table 3 – Elimination of Phonological Processes. Retrieved from http://www.speech-language-therapy.com, September 3, 2015.
| Semakan Akhir | : | 28 Ogos 2020 |
| Penulis | : | Rahimah bt. Yunus |
| Akreditor | : | Nurhayati bt. Mohd Mossadeq |
| Penyemak | : | Nadwah bt. Onwi |
